‘Kom vanavond met verhalen, hoe de oorlog is verdwenen, en herhaal ze honderd malen: alle malen zal ik wenen.’ Wie wel eens in het Staatsmuseum Auschwitz is geweest, trof deze eenvoudige, maar zielstreffende dichtregels van Leo Vroman (1915-2014) op een banner aan in de entreehal van Auschwitz I.
Als een spiegel, als een klankbord resoneerden deze regels bij elke bezoeker die zich bewust werd van al het leed dat zich daar heeft voltrokken. Jaren geleden is die banner er weggehaald, omdat de voormalige Poolse regering zich wilde focussen op slechts één verhaal.
Maar de dichtregels van Vroman blijven zeker in Nederland voortleven als levensader en als gids in het kader van Theater Na de Dam; een initiatief van theatermakers Jaïr Stranders en Bo Tarenskeen. Zij maakten zich zorgen over de afnemende betekenis van de Nationale Dodenherdenking en besloten in 2010 om haar zeggingskracht in verhalen en theatervormen te versterken. Eerst rondom de Dam in onze hoofdstad, maar allengs ook in andere steden, dorpen en streken.
